Մկրտչյան Արթուր Ասլանի [16.2.1959,

Մկրտչյան Արթուր Ասլանի [16.2.1959, գ. Ուխտաձոր (ԼՂՀ Հադրութի շրջան) – 14.4.1992, Ստեփանակերտ], պետական-քաղաքական գործիչ: ԼՂՀ ԳԽ առաջին նախագահը (8.1.1992-17.4.1992): Պատմական գիտությունների թեկնածու (1988): Ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետը (1984) և Մոսկվայի Միկլուխո-Մակլայի անվան ազգագրության ինստիտւտի ասպիրանտուրան (1986): 1981-83-ին աշխատել է Հայաստանի ազգագրության պետական թանգարանում, 1986-ից` Հադրութի հայրենագիտական պետական թանգարանի տնօրեն:
1991-92-ին` Հադրութի ինքնապաշտպանական ջոկատի շտաբի պետ: 1988-ից սկսած` կարևոր դեր է խաղացել կամավորական ջոկատների կազմավորման, ԼՂՀ պետականության և ՊԲ-ի ստեղծման գործում, մասնակցել է Տողի, Սարինշենի , Խոջալուի, Ղադաղլուի, Մալիբեկլուի և այլ բնակավայրերի ազատագրական մարտերին:



Սարգսյան Վազգեն Զավենի [5.3.1959, գ. Արարատ (այժմ` ՀՀ Արարատի մարզում) - 27.10.1999, Երևան], գրող, քաղաքական, պետական, ռազմական գործիչ, Ղարաբաղյան պատերազմի առաջնորդներից: ՀՀ բանակի հիմնադիրներից: Հայաստանի Ազգային հերոս, Արցախի հերոս: Հայաստանի գրողների միության անդամ (1985): ՙԵրկրապահ՚ կամավորականների միության հիմնադիր – նախագահ (1993): Ավարտել է Ֆիզիկական կուլտուրայի հայկական պետական ինստիտուտը (1979): 1980-83-ին աշխատել է Արարատի միջնակարգ դպրոցում, 1983-87-ին` Արարատի ցեմենտ-շիֆերի կոմբինատի կոմերիտական կազմակերպության քարտուղար, 1987-90-ին` ՙԳարուն՚ ամսագրի հրապարակախոսության բաժնի վարիչ: 1991-ին նշանակվել է ՀՀ պաշտպանության առաջին նախարար: 1992-93-ին` ՀՀ նախագահի պաշտպանության հարցերով խորհրդական և սահմանամերձ շրջաններում նախագահի ներկայացուցիչ, 1993-95-ին` ուժային կառույցների համակարգման հարցերով ՀՀ պետական նախարար, 1995-99-ին` վերստին ՀՀ պաշտպանության նախարար:
1999-ին ՀՀ խորհրդարանական ընտրություններում նշանակվել է ՀՀ վարչապետ:
Ս. ձևավորվել է որպես ռազմական և պետական գործիչ Ղարաբաղյան շարժման ընթացքում: 1989-ի վերջին և 1990-ի սկզբին Արարատի շրջանում կազմավորել է առաջին կամավորական ջոկատները և մասկանցել Երասխի ինքնապաշտպանությանը: 1990-94-ին անգնահատելի էր Ս-ի դերը ՀՀ սահմանամերձ շրջանների ու ԼՂՀ ինքապաշտպանական ու ազատագրական մարտերի կազմակերպման և ղեկավարման գործում: 1992-ի օգոստոսի 15-ին հեռուստակոչով զիվորագրելով երկրապահների առավել փորձառու մի խմբի` ԼՂՀ Մարտակերտի շրջանում կարողացել է դիմագրավել ու կասեցնել հակառակորդի առաջխաղացումը:
Մեծ ավանդ ունի ՀՀ բանակաշինության գործում:
Ս. հանդես է եկել ՀՀ և բարեկամ երկրների ԶՈՒ-ի հետ դաշնակցային ու գործընկերային հարաբերություններ, ՌԴ-ի հետ` ռազմական համագործակցություն հաստատելու դիրքերից:
Լույս է տեսել Ս-ի ՙՀացի փորձություն՚ (Ե., 1987) վիպակի, պատմվածքների, էսսեների ժողովածուն: Վիպակում արժևորել է անահատի դերը, նրա պատասխանատվությունը հայրենիքի ճակատագրի նկատմամբ: Հրապարակախոսական հոդվածներում կարևորել է պետական անկախության, պետականաշինության, երկրի պաշտպանունակության բարձրացման և հզորազման խնդիրները:
ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավոր և ԳԽ պաշտպանության և ներքին գործերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ (1990-92):
Զոհվել է ՀՀ ԱԺ դահլիճում հոկտեմբերի 27-ին կատարված ոճրագործության ժամանակ:
Պարգևատրվել է ՀՀ ՙՀայրենիք՚ և ԼՂՀ ՙՈսկե արծիվ՚ շքանշաններով:
Ս-ի անունով են կոչվել ՊՆ ռազմական ինստիտուտը, Երևանի հանրապետական մարզադաշտը, մարզամշակութային կենտրոններ, փողոցներ` Երևանում, ԼՂՀ-ում և այլուր:
2003-ից Արարատում գործում է ՙՍպարապետ Վազգեն Սարգսյան՚ տուն-թանգարանը:
Թաղված է Եռաբլուրում:






Մեղրյան Շահեն Զինավորի [2.1.1952, գ. Գյուլիստան (ԼՂՀ Շահումյանի շրջան) – 17.4.1993, գ. Գյուլիստան (ԼՂՀ Շահումյանի շրջան)], Ղարաբաղյան ազատագրական շարժման գործիչ, Շահումյանի ինքնապաշտպանության ուժերի հրամանատար, հայդուկապետ: Ավարտել է Երևանի պետական համալսարանը (1975) : 1981-88-ին` Շահումյանի պահածոների գործարանի տնօրեն, 1988-91-ին` Շահումյանի շրջանի ագրոարդյունաբերության վարչության պետ, 1991-92-ին` շրջգործկոմի նախագահ և կուսշրջկոմի առաջին քարտուղար: Ղարաբաղյան պատերազմի սկզբին Մեղրյանը կազմակերպել է կամավորական մարտական ջոկատներ և շրջանի ինքնապաշտպանությունը: Մեղրյանի ստեղծած ինքնապաշտօանության ջոկատը 1990-ի հունվարին Մանաշիդ գյուղում ընդհարվել է գյուղի բնակչությանը տեղահանող ադրբեջանական ուժերի հետ և հետ շպրտել հակառակորդին գյուղի սահմաններից: 1991-ին Մեղրյանի ղեկավարությամբ ազատագրվել են ՙՕղակ՚ գործողության ժամանակ զավթված Էրքեջ, Բուզլուխ և Մանաշիդ գյուղերը: Այս ռազմական գործողությունն առաջինն էր Ղարաբաղյան պատերազմի ժամանակ, երբ կամավոր ազատամարտիկներն իրենց ուժերով ազատագրել են զավթված տարածքներ: 1992 հունիսի 13-ին, Շահումյանի շրջանի և Գետաշենի ենթաշրջանի բնակչության բռնի տեղահանումից հետո, Մեղրյանը Հաթերք գյուղում կազմակերպել է պարտիզանական ջոկատ և ԼՂՀ հյուսիսում մասնակցել Մարտակերտի շրջանի գյուղերի (Հաթերք, Ականաբերդ, Մադաղիս, Տոնաշեն, Դաստագիր), Գյուլիստանի ազատագրական մարտերին, Սարսանգի հիդրոհանգույցի ռազմական գործողությանը` պարտության մատնելով ադրբեջանական բանակի Գերանբոյի գնդին:
Շահեն Մեղրյանի անունն է կրում ՊՆ մեկ զորամաս: 1997-ից գործում է ՙՇահեն Մեղրյան՚ բարեգործական հիմնադրամը: Հետմահու պարգևատրվել է ՀՀ և ԼՂՀ ՙՄարտական խաչ՚ 1-ին աստիճանի, Հայ առաքելական եկեղեցու ՙՍուրբ Գրիգոր՚ շքանշաններով:
Զոհվել է ուղղաթիռի վթարից: Թաղված է Եռաբլուրում, որտեղ կանգնեցված է նրա հիշատակը հավերժացնող հուշարձան:




Զաքարյան Վիգեն Կարապետի [15.9.1969, Բեյրութ – 8.5.1992, Զառսլու (Շուշիի շրջան)], սփյուռքահայ ազատամարտիկ: ՀՀԴ կուսակցության անդամ և նույնի Լիբանանի երիտասարդական միության ՙԴրոշակ՚ մասնաճյուղի ու Կենտրոնական քարոզչական հանձնախմբի ներկայացուցիչ: Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ մասնակցել է հայկական թաղամասի պաշտպանությանը: 1992-ի ապրիլին կամավոր մեկնել է Արցախ, մասնակցել Շուշիի ազատագրմանը:
Հետմահու պարգևատրվել է ԼՂՀ ՙՄարտական խաչ՚ 2-րդ աստիճանի շքանշանով և ՙԱրիության համար՚ մեդալով: Թաղված է Եռաբլուրում:




Քահքեջյան Կարապետ Հայկի [24.3.1962, Հալեպ – 26.6.1993, ՙՊուշկենյալ՚ բարձունք (ԼՂՀ Մա